نگاهی به ترجمه کتاب قانون‏ در تاریخ طب

 آثار  ابن سینا به فاصله کمتر از یک قرن پس از مرگ او در اروپا نفوذ کرد و مورد توجه مترجمان قرار گرفت. قانون در قرن دوازدهم میلادى به لاتین ترجمه گردید و براى قرن‏ها مورد توجه و کتاب مورد اعتماد دانشگاه‏هاى مهم اروپا بوده است.

 ترجمه لاتین قانون توسط جیرارد کریمونى در طلیطله (اسپانیا) انجام گرفت و در قرن پانزده میلادى نیز طبیب ایتالیایى آن دریا آلباکو آن را ترجمه و تصحیح نمود و پس از او پسر برادرش پاولو آلباکو آن را در ونیز به سال 1527 میلادى منتشر نمود.

قانون در قرن 13 میلادى در اروپا به عبرى ترجمه شد و بارها در ناپل، رم، میلان، پادووا و غیره به چاپ رسید و حتى در سال 1593 میلادى براى اولین ‏بار در رم به زبان عربى نیز چاپ گردید.

 «قانون در دانشگاه مون پلیه(Montpllier)  که یکى از مراکز بزرگ پزشکى اروپا بود، تا سال 1650 م، در دانشگاه‏هاى لیپزیک(Lieipzig)  و توبینگن(Tubingen)  تا سال 1581 م، در دانشگاه وین تا سال 1592 م، در دانشگاه فرنکفورت- ان- ادر(Frankfurt -an -Oder)  تا سال 1598 م، در دانشگاه لوون(Louvain)  تا سال 1650 م تدریس مى ‏شد.

کمتر کتابى را در جهان مى‏ توان یافت که مدت 550 سال به ‏عنوان کتاب درسى در دانشگاه‏هاى معتبر تدریس شود».

 بنا بر قول دیگر، قانون و تألیفات بسیار دیگرى پس از ترجمه به زبان‏هاى غربى به‏ عنوان کتاب مرجع و مواد درسى تا قرن 19 در بسیارى از دانشگاه‏هاى غرب مورد استفاده قرار مى‏گرفتند.  ترجمه و انتشار کتاب‏هاى مهم پزشکى مسلمانان حتى منحصر به قرن‏هاى گذشته نمى‏شود، به ‏طورى‏که مثلا بخشى از کتاب الحاوى که در مورد مشاهدات بالینى رازى بوده است در قرن بیستم- همان‏طور که در صفحات پیش بیان شد- دوباره ترجمه و منتشر گردید،

و یا کتاب اول قانون که اختصاص به بحث در اصول کلى از وظایف اعضاء و آسیب ‏شناسى دارد، در این اواخر به وسیله دکتر گرونرDr .O .C .Gruner (London ,0391)  به انگلیسى ترجمه شده و دکتر سوبریان‏Dr .Soubrian (paris ,5391)  نیز مقدمه‏اى بر آن نگاشته است. 

منبع: منتصب مجابى، حسن، بررسى متون طب شیعه در تاریخ پزشکى، 1جلد، دانشگاه رازی - کرمانشاه، چاپ: اول، 1385 ه.ش.